W cukrzycy typu 2 standardowo stosuje się leki należące do pochodnych biguanidu. Oprócz zmniejszania poziomu glukozy we krwi spowalniają one również procesy starzenia.

Terapia dla cukrzyków czy lek na długowieczność?

Jednym z leków, które najczęściej stosuje się w leczeniu cukrzycy jest metformina. Wykazuje ona szerokie działanie lecznicze, które obejmuje:

• zmniejszenie wytwarzania glukozy w wątrobie,
• obniżenie insulinoodporności, co pozwala obniżyć ilość glukozy we krwi,
• ograniczenia wchłaniania glukozy w przewodzie pokarmowym.

Lek ten jest nieoceniony w leczeniu cukrzycy i może być stosowany w postaci monoterapii oraz terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwcukrzycowymi. Jednak to nie wszystko, ponieważ okazuje się, że ma ona działania opóźniające procesy starzenia.

Długowieczność w zasięgu ręki?

Naukowcy z Albert Einstein College of Medicine of Yeshiva University w 2016 roku rozpoczęli pierwsze próby kliniczne z zastosowaniem metforminy. Motywację stanowiły wcześniejsze eksperymenty z udziałem zwierząt oraz in vitro, których rezultaty potwierdziły możliwość wydłużania życia przez metforminę. Lek ten przede wszystkim korzystnie oddziałuje na metabolizm glukozy, ale oprócz tego ma bezpośredni, pozytywny wpływ również na inne szlaki metaboliczne oraz procesy komórkowe odpowiedzialne za starzenie się organizmu. Badania są zaplanowane na 5 lat, dlatego ich rezultaty nie są jeszcze znane. Już teraz wiadomo jednak, że metformina:

• zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych,
• zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów,
• zmniejsza śmiertelność z powodu nowotworów.

Działanie przeciwnowotworowe metforminy jest obecnie sprawdzane w ponad 100 zarejestrowanych badaniach klinicznych. Jednak póki co działanie przeciwstarzeniowe metforminy nie jest w pełni udowodnione. W badaniach przeprowadzonych w Narodowym Instytucie Starzenia w Baltimore udało się potwierdzić, że myszy, które przyjmowały małe dawki leku żyły o 5% dłużej od pozostałych osobników, ale zbyt wysokie dawki leku prowadziły do znacznie szybszego zgonu.

Negatywne skutki terapii

Dobroczynne działanie metforminy jest nieocenione, ale jak każdy lek, ma ona działania uboczne. Jednym z nich jest znaczące ograniczenia wchłaniania witaminy B12 i ciągły spadek jej poziomu w miarę kontynuowania leczenia metforminą. Skutki niedoboru witaminy B12 to przede wszystkim przyspieszenie procesów starzenia się organizmu. Długotrwałe stosowanie leku w wysokich dawkach przyczynia się do dysfunkcji błon śluzowych, układów sercowo-naczyniowego, nerwowego, pokarmowego i krwiotwórczego. Właśnie dlatego podczas leczenia metforminą zalecana jest suplementacja witaminy B12.