Ból jest komunikatem naszego organizmu, który mówi nam, że doszło do uszkodzenia lub nadwyrężenia tkanek. Jeżeli wyeliminujemy jego przyczynę poprzez zastosowanie odpowiedniej terapii wówczas organizm uzna, że wszystko w porządku i przestanie wysyłać nieprzyjemne sygnały. Niekiedy jednak zanim usuniemy źródło bólu konieczne jest sięgnięcie po sposoby na jego złagodzenie w tym leki o działaniu przeciwbólowym (analgetyki).
Zimno ogranicza stan zapalny i odczuwanie bólu
Zimne kompresy najlepiej sprawdzają się w bólu pourazowym, gdy doszło do nadwyrężenia mięśni, stawów albo zwichnięcia. Pomagają również przy innych urazach tkanek miękkich i w przypadku bólu zęba. Zimno powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych ograniczając rozwój stanu zapalnego i opuchlizny. Niższa temperatura spowalnia metabolizm okolicznych komórek, zmniejsza wrażliwość zakończeń nerwowych i hamuje przewodnictwo w komórkach nerwowych.
Ciepłe okłady mogą pomóc przy niektórych bólach
Po ciepły okład możemy sięgnąć chcąc złagodzić ból spowodowany zbyt intensywnym napięciem mięśni gładkich lub szkieletowych. Ciepło wpływa na zmniejszenie bóli miesiączkowych, reumatycznych czy ataków kolki. Pod jego wpływem dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, dzięki czemu strumień krwi jest wolniejszy, a komórki w uszkodzonym miejscu dostają więcej substancji odżywczych. Dodatkowo dostarczane są większe ilości komórek odpornościowych uczestniczących w procesach naprawczych. Co więcej ciepło działa rozluźniająco na skurczone mięśnie, przynosząc natychmiastową ulgę.
Masaż ma właściwości łagodzące ból
Badania naukowe wskazują, że masaż może skutecznie redukować ból głowy, pleców czy kończyn. Sekretem jego działania jest poprawa krążenia dzięki czemu, podobnie jak w przypadku ciepłych okładów, substancje odżywcze i komórki odpornościowe szybciej transportowane są do bolącego miejsca i usprawniają jego leczenie. Masaż wpływa również na zmniejszenie produkcji cytokin prozapalnych, redukując stan zapalny. Stymuluje też wytwarzanie oksytocyny – hormonu, który rozluźnia mięśnie i redukuje ból.
Leki przeciwbólowe bez recepty stosowane doustnie
Wiele leków o działaniu przeciwbólowym możemy dostać bez recepty. Należą do nich najpopularniejsze niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Ta grupa leków oprócz działania przeciwbólowego zmniejsza także stan zapalny, który często jest przyczyną bólu. Do leków z grupy NLPZ dostępnych bez recepty należą: ibuprofen, deksketoprofen czy diklofenak. Nie należy do niej jednak popularny paracetamol – ma on działanie przeciwbólowe, lecz nie ogranicza stanu zapalnego. Leki przeciwbólowe w tabletkach działają ogólnoustrojowo, nie tylko w miejscu bólu, dlatego trzeba je stosować ściśle z zaleceniami. Mogą mieć szkodliwy wpływ na różne organy – np. niektóre NLPZ negatywnie oddziałują na układ pokarmowy – zwiększając jego podatność na uszkodzenia (powstawanie nadżerek czy owrzodzeń). Mogą również działać niekorzystnie na nerki czy wątrobę.
Analgetyki do stosowania miejscowego
Leki przeciwbólowe do stosowania miejscowego mogą być te alternatywą dla tych w postaci tabletek. Dzięki sposobowi aplikacji, lek działa jedynie w miejscu podania, a jego stężenie systemowe (w surowicy krwi) osiąga poniżej 5% stężenia, które uzyskiwane jest w wyniku przyjęcia tego leku doustnie. Dzięki temu ryzyko objawów niepożądanych jest zminimalizowane Dzięki dostarczeniu środka przeciwbólowego bezpośrednio w miejsce bólu w krótkim czasie może już być zauważalne jest działanie łagodzące. Maści czy żele przeciwbólowe zawierają zazwyczaj leki z grupy NLPZ jak diklofenak (szczegóły tutaj). Stosować je możemy w przypadku urazów ortopedycznych czy bólu pleców. Po nałożeniu w miejscu bólu substancja czynna hamuje aktywność enzymu o działaniu prozapalnym, tym samym łagodząc obrzęk, zmniejszając podwyższoną temperaturę w miejscu bólu i przynosząc natychmiastową ulgę.
