W okolicach 40-tego roku życia wielu ludzi uskarża się na problemy ze wzrokiem. Może to być początek niegroźnej, ale zdecydowanie uciążliwej starczej krótkowzroczności (czyli presbiopii) lub wstęp do chorób narządu wzroku. Do najczęściej pojawiających się należą: zaćma i jaskra. Obie w skrajnym stadium mogą doprowadzić do utraty wzroku, choć różnią się patomechanizmem, objawami i sposobami leczenia. Obie jednostki chorobowe mogą być wrodzone lub nabyte.

Objawy zaćmy i jaskry

Zaćma powstaje wskutek przemian chemicznych zachodzących w obrębie białek soczewki oka i w konsekwencji prowadzi do jej zmętnienia uniemożliwiając promieniom słonecznym prawidłowy kontakt z siatkówką. Pierwszym niepokojącym objawem jest utrata ostrości wzroku, problem z doborem okularów korekcyjnych i zmiany w obrębie dna oka, które stanowią istotny czynnik diagnostyczny. W przypadku jaskry ma miejsce podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, które poprzez ucisk na nerwy wzrokowe może doprowadzić do ich trwałego uszkodzenia i utraty wzroku.

Mimo intensywnego rozwoju medycyny wciąż nie są całkowicie poznane przyczyny powstawania tej jednostki chorobowej, ale podaje się kilka czynników ryzyka, do których zaliczane są m.in.: wiek powyżej 40 roku życia, nadciśnienie tętnicze, obciążenie genetyczne w kierunku jaskry oraz inne towarzyszące choroby gałki ocznej (jak np. retinopatia cukrzycowa). Ostatnie badania naukowe donoszą także, że długotrwałe przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych przez kobiety może sprzyjać rozwojowi jaskry w późniejszym wieku. Objawami niepokojącymi jest z pewnością światłowstręt, przewlekłe łzawienie oczu, trudności z widzeniem w ciemności, a także bardzo charakterystyczne ubytki w polu widzenia w postaci ciemnych pól wokół obrazu. Podczas wizyty u okulisty lekarz wykona pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, oceni tarczę nerwu wzrokowego oraz wykona badanie pola widzenia. Ośrodki badawcze chorób wzroku informują, że w celach diagnostycznych można  wykonywać także rejestrację wzrokowych potencjałów wywoływanych, aby wykryć zaburzenia w jak najwcześniejszym stadium.

Leczenie zaćmy i jaskry

Choroby różnią się także sposobami leczenia, ponieważ w przypadku zaćmy jedyną skuteczną i nieinwazyjną metodą jest operacyjna wymiana soczewki. Po zabiegu pacjent nie odczuwa żadnego dyskomfortu spowodowanego obecnością sztucznej soczewki w jego oku. Farmakoterapia jest w stanie tylko i wyłącznie opóźnić rozwój zaćmy. Zarówno nieleczona zaćma jak i jaskra mogą doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Dlatego pierwszym powszechnym krokiem po zdiagnozowaniu jaskry jest zastosowanie leków obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe. W tym celu stosuje się krople do oczu hamujące produkcję cieczy wodnistej. W skrajnych sytuacjach wykonuje się laserową bądź operacyjną redukcję ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.

Więcej na temat zaćmy i sposobów jej leczenia można znaleźć na stronie Europejskiej Grupy Medycznej – https://leczsiezagranica.pl/